L
là
= wáná
là-bas = kúná (mosíká)
label = Elembo
labeur = mosálá makási
laboratoire = ndáko ya misálá mya
Chimi to Physik
laborieusement = na mpási (ya mosálá)
laborieux = oyo asalaka mosálá míngi;
oyo eséngí mosálá makási
labourer = -tíma; -tímola mabelé
labyrinthe = ndako ezali na ba nzela pe biteni mingi,
moto asengeli kobúnga na kati na yango
lac = libeke; etímá
lacet = singa ya sapátu
lâche = moto ya bobángi; moto azángá
mpíko; moto ya zôlôlô; moto ya koyíma-yima
lâcheté = bobángi-bangi; bozángi
mpíko
laconique = na maloba mingi te
lacté = oyo esalemi na míliki
lactifère = oyo ezali kobota pe kobimisa míliki
lacunaire = oyo ezali na mbeba; oyo ekokisami te
lacune = mbébá ya bozángi
lacustre = oyo ezalaka na mayi; oyo ezalaka pembeni ya
libeke (lac)
lagune = eténi ya mayi ya ebale oyo ekótí
na mokili, lokóla liziba
laïc = laíki; oyo azali mókó
na káti ya lingómbá ya losámbo te.
laïcité = bolaíki; kozala na libándá
ya lingómba ya losámbo
laid = mabé; elongi mabé
laideron = moto azángí bonzéngá;
moto ya elongi mabé
laideur = kozánga bonzéngá; kitóko
te.
laine = lêne; nkunza ya mêmê; pwál
ya même
laineux = etóndí na lêne; etóndí
na nkunza ya mêmê.
laisse = singa ya kokanga mbwá
lait = míliki; mabêle
lamenter = -lela
lampe = mwinda
lampion = zòmbò
lance = likongá
lancer = bwáká
lancette = lotébú, mbeli
langue = lokôta; monoko
langue (organe) = lolému
lanterne = mwinda
lapin = lapén; nsimbiliki
largeur = bonéne; libale
larmes = mpínzólí; mâi ya
míso
lasser = -lembisa
lassitude = bolembú; mpi
laver = -sosa; -sukola
lavement (purge intestinale) = tóngola
lécher = lambola; -léta
leçon = litéya
lecture = botângi
légion = limpingâ
légume = ndúnda
lent = na mbângo te, goigôi, na boséndé
lentement = malémbe, na mòi
léopard = nkoi
lèpre = maba
lequel = óyo wapi; káni; náni; nini
les = ba
lésion = mpóta
lesquels = oyo wapi
lessive = bosukoli bilambá
lest = kiló; bozito
létal = ekopésa liwá
léthargie = mpongí makási, pene
na kúfa
lettre = mokandá; elembo ya Nkomá; létre
lettré = moto ayébi kotánga
leur = ya bangó
leurre = lokutá
levain = mfúlu
levant (le) = Esti
levée = bolongoli
lever du soleil = botáni ya móyi; bobimi
ya móyi
lève-tôt = molamuki na tóngó
penza
levier = ebendé po ya botómboli kiló
lèvre = mbebo; ebebú
levure = mfúlu; levíre (arg.)
lézard = moselekete, liwalatata
liane = singa ya kékélé; kékélé;
mokékélé
libéralité = bokabi; bobóto
libérateur = mosikoli
liberté = bonsómi
libre (homme ~) = nsômi
lien = ekanganeli; singa
lien (internet) = ekótelo; nzelá ya kokóta
lieu = esiká
lieu abandonné = esíká etíkámá
lieu pour dormir = elálelo
ligne = ndelo; molongô; monkolôto
lime = mosio; líme (arg.)
limite = ndelo, nsúka
limpide = péto; sangisangi
lin = molikáni
lion = nkôsi
lisse, boselû
lit, mbéto
litige, likambo
livre = búku
livret = búku moké
livreur = momemeli= mokúmbeli
lobby = lingómba ya balobeli
local = eténi ya ndáko; ndáko moke;
esíká
localement = na esíká mái; na esíka
mpenza
localisation = bomónisi esíká; botálisi
esíká
localité = mboka moke
locataire = mofúteli
location = bofúteli; lifúteli
locomotive = ; motó ya trén; masíni
ya kokúmba bingunduka
locution = elobeli; ndéngé ya koloba; loléngé
ya koloba
logement = ndáko
loge = eteni ya ndáko; esíká na
káti ya ndáko
logeur = moyambi ya bapaya
logiciel = Esálelo po ya ordinatére
logique = lilóngobani; nzélá ya
mayéle
logiquement = na lilóngobani; na nzelá
ya mayéle
logis = ndáko; esíká ya kolála
logistique (militaire) = bokúmbi ya bilóko
pe mandóki po na mampingá
logistique = boyángeli mosélá; boyángeli
sosiété
logo = elílí; logó (arg.)
loi = mobéko
loin = mosíká
lointain = ya mosíká; mosíká;
loisir = tángo ya bopémi sima ya mosálá
long = molayí; ya molayí
longtemps = ntángo molayi; ntángo míngi
longue durée = ntángo molayí; bowúmeli
longuement = na tángo molayí
longueur = bolayí; bolaí; bosándá
longue-vue = ziméle; linéti ya bomóni
mosíká penza
look = eláteli
lopin = eténi ya mabelé
loquace = oyo alobaka míngi
loque = limbusú; língwánda
lors = na ntángo ya
lorsque = na tángo ete
lot = eténi; eténi ya bozwi; ndámbo
sima ya bokaboli
loterie = loterí; tombolá
lotissement = mabelé ya bokabóli
loto = lotó; mbese
louange = lisánjoli; bokúmisi; nkémbo
louche = ya molílí, ezángi bosóló;
loucheur = moto ya míso eténgámá;
míso-sénkére (5 heures)
loueur = modéfisi; mofútelisi
loufoque = moto ya libómá
loup = nyama na yauli; mbwá ya zámba
lourd = ya bozito; ya kiló
lourdement
= na bozito nyonso; na kiló nyonso
lourdeur = bozitó; kiló
loyal = mosémbo
loyauté = bosémbo
loyer = mbóngo ya kofútela ndáko;
mbóngo ya ndáko
Luanda = Luanda; mbóka-mokonzi ya ekólo
Angolá
lubricité = bolúli ya bisengo ya mosuni
lubrique = alúlá bisengo ya mosuni
lucide = na bososoli
lucidité = bomóni polele; bososoli
luciole = nyama ya mwínda
luette = nsinga ya mongóngó
lueur = mwa polé moké
lugubre = ekolakisa pasi; ekolakisa mawa; ekolakisa sómo
lui, elle = yé
lui-même = ye mókó; ye méi
luisant = ekongenga
lumière = polé; mwinda; limiére
(arg.)
lumineux = na bongengi; ekongengisa
lunatique =
lundi = mokolo ya mosálá mókó
lune = sánzá
lunette = linéti po ya kotala na mosíká
lunettes = maneti
lustrage = bongengisi
lustre = bongengi; libóké ya míínda
(ba mwinda), oyo bakotiáka na plafó
lutrin = mesa ya moteyi (na ndako ya nzambe)
lutte = etumba; etumba ya mabóko; líbanda;
múnkatu
lutteur = mobundi
luxe = bozwi ya míngi
luxueux = bomengo óyo ezali komónana
luxuriant = ya míngi
luxurieux = óyo elingí bisengo ya mosuni
(nzóto)
lycée = kelási ; kelási ya básí
lycéen = mwána ya kelási
lyre = líndánda
lys = folólo ya pémbé
|